Araştırmacılar bir 2012 çalışması, romantik bağlanmanın ilk aşamalarındaki çiftlerin, bağlanmamış eşlerine göre önemli ölçüde daha yüksek oksitosin seviyelerine sahip olduğunu bulmuşlardır. Ancak oksitosin, yeni aşktan daha fazlasıyla bağlantılıdır. Ayrıca cinsel aktivite sırasında salınır ve orgazm yoğunluğuyla bağlantılıdır. Bir 2013 incelemesi, oksitosinin tüm olası ilişki geliştirici etkilerini özetledi.
Bunlardan bazıları şunlardır:
-güven
-bakan
-empati
-olumlu ilişki anıları
-sadakat
-olumlu iletişim
-yapıştırma ipuçlarının işlenmesi
Oksitosin tam olarak nedir?
Oksitosin, nörotransmitter olarak görev yapan bir hormondur. Üremede önemli rol oynar. Kadınlarda hormon doğumu ve anne sütünün salınımını tetikler. Erkeklerde oksitosin spermin hareket etmesine yardımcı olur.
Vücudunuz doğal olarak oksitosin üretiyor mu?
Oksitosin doğal olarak oluşan bir hormondur. Beyninizin tabanındaki küçük bir bölge olan hipotalamus tarafından üretilir ve yakındaki hipofiz bezi tarafından salgılanır.
Oksitosin duygularınızı nasıl olumlu yönde etkileyebilir?
Bir araştırma incelemesi, oksitosinin aşağıdakilerle ilgili sosyal davranışlar üzerinde olumlu bir etkisi olduğunu öne sürüyor:
-gevşeme
-güven
-genel psikolojik istikrar
Hormonun ayrıca beynin belirli bölgelerine salındığında stres ve kaygı düzeylerini azalttığı da gösterilmiştir.
Dopamin ve serotonin ile nasıl bağlantılıdır?
Oksitosin, dopamin ve serotonine genellikle “mutlu hormonlarımız” denir. Başka birine ilgi duyduğunuzda beyniniz dopamin salgılar, serotonin seviyeniz yükselir ve oksitosin üretilir. Bu, olumlu bir duygu dalgası hissetmenize neden olur.
Oksitosin davranışlarınızı nasıl olumlu yönde etkileyebilir?
Oksitosin, vücudunuzun bir dizi farklı duygusal ve sosyal duruma uyum sağlamasına yardımcı olabilir. İntranazal oksitosin, özellikle tartışmalar sırasında, romantik partnerler arasındaki gelişmiş iletişimle doğrudan bağlantılıdır. 2010’da yapılan araştırmalar ayrıca intranazal oksitosinin otizmli kişilerin sosyal ipuçlarını daha iyi anlamalarına ve bunlara yanıt vermelerine yardımcı olabileceğini gösteriyor.
Oksitosin ve annelik arasındaki ilişki nedir?
Oksitosin annelikte birkaç önemli rol oynar…
Emek: Hormon, rahmin kasılmaya başlaması için sinyal verir ve doğumu başlatır. İlgili hormonların üretimini artırarak süreci ilerletmeye yardımcı olur. Doğumdan sonra rahmin eski boyutuna dönmesine yardımcı olur.
Emzirme: Bir bebek annesinin memesini tuttuğunda oksitosin salınımını tetikler. Bu, vücuda bebek için sütü bırakması için sinyal verir.
Yapıştırma: Oksitosinin anne-çocuk bağı üzerindeki etkileri üzerine insan ve hayvan çalışmaları, daha yüksek düzeydeki annelerin, aşağıdakiler dahil, sevgi dolu ebeveynlik davranışlarına girme olasılığının daha yüksek olduğunu bulmuştur:
– bebeği sık sık kontrol etmek
– sevecen dokunuş
– bebekle belirli bir şekilde şarkı söylemek veya konuşmak
– tımar ve banyo davranışları
Bazı araştırmalar, bu tür ebeveynlik alan bebeklerin, anneleriyle daha fazla temas kurmalarını sağlayan ve bağlarını daha da güçlendiren bir oksitosin artışı yaşadıklarını öne sürüyor. Bu etkiler biyolojik annelerle sınırlı değildir. Araştırmacılar bir 2014 çalışması, oksitosinin koruyucu annelerde ve evlat edinen ebeveynlerde benzer bir etkiye sahip olduğunu buldu.
Oksitosin babalık açısından benzer bir etki yaratabilir mi?
Ebeveynliğin babalarda da oksitosin salınımını uyardığına dair kanıtlar var. Bir 2010 araştırması, baba ve bebek arasındaki belirli etkileşim türlerinin daha yüksek oksitosin seviyelerine yol açtığını buldu. Bu, bebeğin dikkatini belirli nesnelere yönlendirmeyi ve bebeği keşfetmeye teşvik etmeyi içerir.
Oksitosinin sadakat üzerinde önerilen etkisinin herhangi bir gerçekliği var mı?
Oksitosin ve sadakat arasındaki bağlantı, hormonun erkeklerin eşlerini diğer tanıdık ve tanıdık olmayan kadınlardan daha çekici görmelerini sağlama yeteneğiyle başlayabilir. 2012’de yapılan araştırmalar, hormonun erkekleri çekici kadın yabancılardan daha fazla sosyal mesafe tutma konusunda etkileyebileceğini gösteriyor. Bunun nedeni oksitosinin ödül yolları üzerindeki etkisi olabilir. Romantik partnerinizle sosyal veya cinsel ilişkiye girmek oksitosin seviyenizi yükselterek bir davranış döngüsü yaratabilir.
Partnerinizle ne kadar çok zaman geçirirseniz, o kadar çok oksitosin üretirsiniz; Ne kadar çok oksitosin üretirseniz, partnerinizi o kadar çok arzulayabilirsiniz. Bir 2014 hayvan çalışması oksitosin tedavisinin, özellikle karşı cinsten yabancılar yerine erkek partnerleriyle sosyal olarak etkileşime girmeyi tercih eden kadınlarda, aldatma ile ilişkili davranışları azalttığını buldu. Oksitosinin bir yabancıyla etkileşimin yeniliğini azalttığı düşünülüyor.
Erkekleri ve kadınları neden farklı etkiler?
Oksitosin, özellikle sosyal bağlamlarda erkekleri ve kadınları farklı şekilde etkiler. Bunun nedeni, hormonun erkek ve dişi amigdalada farklı davranması olabilir. Bu, beyninizin duygu, motivasyon ve ödülden sorumlu kısmıdır.
Örneğin oksitosin, kadınların kiminle arkadaş olacaklarını ve bu ilişkilere nasıl yöneleceklerini nasıl belirlediklerini etkileyebilir. Hormon, erkeklerin rekabetçi ilişkileri tanımlamasında ve savaş ya da kaç tepkisini yönlendirmede rol oynayabilir.
Tıbbi kullanımları var mı?
Doğum sırasında kasılmaları indüklemek veya iyileştirmek için oksitosin enjekte edilebilir. Doğum veya kürtaj sonrası kanamayı azaltmak için de kullanılabilir. 2017 yılında yapılan bir araştırma , oksitosinin otizm ve sosyal etkileşimi bozan diğer gelişimsel ve psikiyatrik durumların tedavisine yardımcı olabileceğini buldu.
Yine de doğum sonrası depresyon için olası bir tedavi olarak araştırılıyor. Bir çalışma, sentetik oksitosinin doğum sonrası depresyon ve anksiyete bozuklukları riskini gerçekten artırabileceğini buldu. Alkol ve madde bağımlılığı bozuklukları için olası bir tedavi olarak oksitosin üzerine araştırmalar devam etmektedir.
Dikkate alınması gereken herhangi bir olumsuzluk var mı?
Oksitosin bağı güçlendirebilse de, aynı zamanda adam kayırma ve önyargıyı da teşvik edebilir. Bu, “iç” grupların ve “dışarı” grupların oluşumuna yol açabilir. Hormon ayrıca kıskançlık ve sahtekârlık duygularıyla da bağlantılıdır. Bu etkileri tam olarak anlamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır. Etkilerinin doğası gereği neden değişiklik gösterdiği veya olumsuz etkiler yaşama olasılığının daha yüksek olduğu açık değildir. Bu, altta yatan psikiyatrik bozukluklar gibi diğer faktörlere bağlı olabilir.
Alt çizgi
Hissettiğimiz ve deneyimlediğimiz birçok iyi şeyde kanıtlanmış bir rolü olmasına rağmen, oksitosinin insan davranışındaki rolü çok daha karmaşıktır. Bu güçlü hormonun neler yapabileceğini anlamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç var.
